Tak samo jak kichanie, dreszcze i pocenie, czkawka jest jednym z wrodzonych mechanizmów obronnych naszego organizmu.
A po to, żeby zrozumieć, jak i po co ludzie czkają, zajrzymy do wnętrza twojego ciała.
Tam, między klatką piersiową a jamą brzuszną znajduje się przepona – mocna membrana zbudowana z mięśni, która wspomaga proces oddychania i przesuwania pokarmu przez przełyk.
Ciekawe, że przeponę posiadają tylko ssaki i krokodyle.
Czasami, z różnych przyczyn dochodzi do nadmiernego podrażnienia zakończeń nerwowych, “obsługujących” przeponę.
Wówczas te zakończenia informują mózg o problemie, a mózg wydaje rozkaz o szybkim, silnym skurczu mięśni międzyżebrowych i mięśni przepony.
Z zewnątrz czkawka wygląda jak mimowolny krótki wdech, któremu towarzyszy skurcz krtani i nagłe zamknięcie głośni.
To nie pozwala wdychanemu powietrzu dotrzeć do oskrzeli i każe ci wydobyć z siebie specyficzny dźwięk “Hyk!”.
Naukowcy uważają, że czkawkę ludzie otrzymali w spadku po swoich dalekich przodkach, którzy ponad 370 mln lat temu zamieszkiwali ocean i przy pomocy czkawki chronili swoje nie do końca rozwinięte płuca przed przedostawaniem się do nich wody.
Zresztą, czkać może nawet dziecko w brzuchu matki, ale też psy i koty.
Najczęściej czkawkę wywołują:
● niewygodna pozycja ciala podczas jedzenia;
● ogólne wychłodzenie organizmu;
● termiczne podrażnienie przełyku z powodu bardzo zimnego albo bardzo gorącego jedzenia;
● nadmierne spożycie alkoholu, który po prostu nie zdąży wchłonąć się w przewodzie pokarmowym.
● duże kawałki i szybkie jedzenie bez starannego przeżuwania… albo silny stres.
Zwyczajna, tak zwana fizjologiczna, czkawka trwa nie dłużej niż 20 minut i mija sama. Jednak istnieje też wielodniowa patologiczna czkawka, która może świadczyć o schorzeniach przewodu pokarmowego, problemach z układem nerwowym albo pasożytach w twoim wnętrzu.
Rekordzistą pod względem długości trwania czkawki jest Charles Osborne z USA. Zaczął czkać w 1922 roku, kiedy przygotowywał się do uboju świni i czkał przez kolejne 68 lat, dzięki czemu dostał się do Księgi Rekordów Guinnessa.
A teraz opowiemy wam o prostych, ale skutecznych sposobach na pozbycie się czkawki.
Na początek, spróbuj nacisnąć na nasadę języka dwoma palcami. To doprowadzi do zwiększenia skurczów ścianek przełyku, co odblokuje przeponę. Ale uważaj, żeby nie wywołać odruchu wymiotnego.
Oprócz tego, można:
- napić się wody przy pochylonym do przodu tułowiu;
- maksymalnie wysunąć język z ust i zatrzymać oddech, possać kawałek cytryny albo przeciągnąć się z rękami uniesionymi w górę.
Uważa się też, że żeby czkawkę zatrzymać, trzeba czkającego mocno wystraszyć. Żeby wystraszyć samego siebie, spróbuj mocno uderzyć młotkiem tuż obok swoich palców… i najlepiej, żebyś nie spudłował.
I pamiętaj też, że jeżeli kogoś za bardzo przestraszysz, to zamiast czkawki może się u niego rozpocząć jąkanie, z którym walczy się dużo trudniej.